Sterk bestuur voor een mooie toekomst

Inwoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties hebben recht op een betrouwbare overheid die snel en goed handelt. Een overheid die haar wettelijke taken goed uitvoert en reageert op grote ontwikkelingen. We versterken de bestuurskracht van Gelderse overheden met het programma Sterk Bestuur.
2 mannen verlaten publieksbalie gemeente West Betuwe

Gemeenten meer taken

De afgelopen jaren hebben gemeenten veel nieuwe taken en rollen gekregen. En er komen meer uitdagingen en veranderingen aan. Denk aan jeugdzorg, de woningmarkt, omschakeling naar duurzame energie en de Omgevingswet. Dit vraagt veel van Gelderse overheden. Ook zien we dat op momenten van crisis (zoals tijdens COVID-19) de gemeenten en provincie flexibel en sterk moeten zijn om inwoners hulp te bieden die nodig is. 

We willen dat gemeenten sterk zijn en hun inwoners kunnen helpen, omdat we als provincie verantwoordelijk zijn voor een goed openbaar bestuur. En omdat sterke gemeenten nodig zijn om onze regionale en provinciale doelen te bereiken. Daarom werken we samen met onze gemeenten aan een sterk bestuur in Gelderland. Dat is een manier om als overheid alle mensen in Gelderland zo goed mogelijk te helpen.

Kracht van regio’s: samenwerkende gemeenten 

Steeds meer opgaven en vraagstukken spelen zich af op een schaalniveau dat veel gemeenten te boven gaat. Terwijl ze er soms wel over gaan. Neem grote uitdagingen zoals het stikstofprobleem en het tekort aan woningen,  de uitvoering van de jeugdzorg, werk en inkomen en zorg aan langdurig zieken en ouderen. De meeste gemeenten kunnen dergelijke opgaven niet alleen aan. 

Gemeenten zoeken op veel dossiers samenwerking met andere (regio)gemeenten. Soms ook omdat het moet, zoals bijvoorbeeld de samenwerking in  veiligheidsregio’s. Een gemeente heeft gemiddeld met zo’n 30 samenwerkingsverbanden te maken waarin bestuurders en/of ambtenaren samenwerken. De rol die een gemeente inneemt in een samenwerkingsverband kan enorm verschillen. En daarmee de bijdrage die een gemeente levert aan de regionale opgaven. Steeds meer besluiten over grote dossiers  worden in de regio genomen.

In veel regio’s worden regionale gebiedsagenda’s opgesteld. Niet alleen met gemeenten, maar ook met waterschappen, ondernemers, kennisinstellingen, etc. Omdat problemen of uitdagingen niet binnen gemeente- of provinciegrenzen blijven, werken we ook samen over de grenzen. Voorbeelden van grensoverschrijdende samenwerking zijn Foodvalley, Cleantech regio en regio Zwolle.

 

Bestuurskracht vraagt maatwerk

Iedere Gelderse gemeente is anders. Iedere regio kent haar eigen ambities en speerpunten. De lokale en regionale opgaven waarvoor gemeenten en regio’s staan kunnen enorm verschillen. Indien nodig ondersteunen we gemeenten bij het scherp krijgen van de keuzes waarvoor ze staan en het maken van de keuzes. Soms ook wordt een gemeente tijdelijk met specialistische kennis ondersteund. 

De ondersteuning die we bieden is altijd tijdelijk en heeft altijd tot doel dat de gemeente een duwtje in de rug krijgt om het onderwerp zelf of met andere gemeenten op te pakken. Het ondersteunen van de bestuurskracht van gemeenten moet een structureel effect hebben. Uiteraard kan die ondersteuning ook worden geboden aan samenwerkende gemeenten of een regio. 

Er bestaat geen blauwdruk voor zo’n bestuurskrachttraject. Gemeente en provincie maken daarover onderling afspraken, zodat verwachtingen bij elkaar aansluiten. Partnerschap en onderling vertrouwen zijn hierbij randvoorwaarden. Ondersteuning met kennis en kunde vinden wij belangrijker dan een financiële bijdrage. Maar een gemeente die wil investeren in haar bestuurskracht, zal ons ook financieel aan haar zij vinden. 

In de Statenbrief “Vitaal Openbaar Bestuur” (PS2020-244) (PDF 210 kB) staat waarom en hoe we bepaalde keuzes maken bij de ondersteuning van bestuurskrachttrajecten.

Bent u benieuwd naar onze aanpak?

We vertellen graag wat we voor u als gemeente kunnen betekenen in de 3 onderstaande video's. Bekijk het filmpje 'Maatwerk in Brummen', het filmpje 'Vitaal Openbaar Bestuur in de kop van de Veluwe' of het filmpje over het ‘Kernenbeleid’ van de gemeente West Betuwe.

Gelderland Academie

Voor de ingewikkelde en uitdagende opgaven van deze tijd zijn goede volksvertegenwoordigers, bestuurders en ambtenaren nodig. We richtten daarom samen met de VNG Gelderland  de Gelderland Academie op. De Gelderland Academie is een platform waar raadsleden, wethouders, burgemeesters, Statenleden, gedeputeerden en ambtenaren bij Gelderse gemeenten en de provincie kennis en ervaringen uit de praktijk delen. Voor deze groep organiseert de Gelderland Academie kennis- en netwerkbijeenkomsten in de regio.

Onderzoek bestuurskracht provincie

Werken aan sterk bestuur in Gelderland betekent dat we ook kijken naar onze eigen bestuurskracht. We willen als betrouwbare partner snel en goed werken aan een mooi Gelderland en onze inwoners helpen. Daarvoor is het belangrijk dat we toestaan dat anderen kijken hoe we het doen. Het college van Gedeputeerde Staten stelde daarom in 2018 een externe adviescommissie in om de bestuurskracht van de provincie te onderzoeken. De commissie presenteerde 18 december 2018 het rapport bestuurskracht provincie Gelderland (PDF 18 MB). Gedeputeerde Staten gaven een bestuurlijke reactie op het rapport (PDF 132 kB)

Partners van Gelderland

Partners van Gelderland is een netwerkorganisatie waarin steeds meer Gelderse overheden en andere partners van Gelderland met elkaar kennis uitwisselen en hun ervaringen delen over het wel en wee van samenwerking. Partners van Gelderland heeft als doel uit te groeien tot een traject waarin gemeenten, provincie, waterschappen en andere partners leren van hun samenwerking. Hoe zorg je dat je regelmatig met elkaar reflecteert op onderlinge verhoudingen en bestuursstijlen. Alles met het oogmerk op een ‘sterk Gelderland’. Het gaat om samenspel tussen alle soorten partners: gemeenten, belangenorganisaties, triple helix partners, samenwerkingsverbanden, waterschappen tot zelfs vele partijen over de grenzen van Gelderland heen. 

Subsidie Vitaal Openbaar Bestuur

Om samen een goed traject op maat uit te voeren, bieden we de subsidie Vitaal Openbaar Bestuur.