We slaan een brug tussen verleden en heden, in een tijd waarin duidelijk is dat vrijheid niet vanzelfsprekend is. Door te leren van het verleden, kunnen we het heden én de toekomst beter begrijpen.
80 jaar Vrijheid
We herdenken het einde van de Tweede Wereldoorlog en vieren het herkrijgen van onze vrijheid, 80 jaar geleden. In Gelderland ligt de focus op de periode van september 2024 (Operation Market Garden 1944) tot en met augustus 2025 (einde Tweede Wereldoorlog 1945).
Tweede Wereldoorlog in Gelderland
De Tweede Wereldoorlog liet diepe sporen in Gelderland achter. Van september 1944 tot en met mei 1945 was de provincie het centrum van de bevrijdingsstrijd in Nederland. Dat begon met Operation Market Garden en eindigde met de Duitse overgave. Grote delen van Gelderland lagen 9 maanden in het frontgebied; er waren evacuaties, onderwaterzettingen en verwoestingen.
Gelderland werd niet in één keer bevrijd. Dat gebeurde in gedeeltes gedurende een periode van september 1944 tot mei 1945. Het einde van de Tweede Wereldoorlog kwam voor Gelderland en haar inwoners op verschillende momenten, tussen september 1944 en mei 1945. En voor degenen met banden met Nederlands-Indië pas in augustus 1945. De gebeurtenissen van toen vormen de leidraad van het programma ’80 jaar Vrijheid’.
Het programma kent 5 verhaallijnen:
- Operation Market Garden
- Frontlinieperiode
- Burgerleed: Jodenvervolging, evacuatie, verzet en bombardementen
- Rijnlandoffensief
- Bevrijding
Deze verhaallijnen doorkruisen de regio’s in de tijd en ze zijn gekoppeld aan verschillende momenten.
Programma 80 jaar Vrijheid
Regionale activiteiten en projecten
Voor 80 jaar Vrijheid is provincie Gelderland ingedeeld in 5 regio’s: Airborneregio, Rijk van Nijmegen, Rivierengebied, Veluwe en Achterhoek/Liemers. In elke regio worden activiteiten en projecten ondersteund, waarbij centraal staat dat het vieren én beleven van vrijheid niet vanzelfsprekend is.Meer informatie en activiteitenoverzicht
Onderstaande documenten en links geven meer informatie over het programma ‘80 jaar Vrijheid'. In het document ‘Programma 80 jaar Vrijheid’ wordt onder andere ingegaan op regionale activiteiten en projecten, Groot Gelderse Evenementen en een educatieprogramma.
Daarnaast biedt de website van het programma ‘Gelderland in Vrijheid’ een overzicht van activiteiten. Dit activiteitenoverzicht wordt doorlopend aangevuld. De website ‘Gelderland Herdenkt’ geeft uitgebreid achtergrondinformatie over de bevrijding van Gelderland. Provincie Gelderland stelt regionale subsidies beschikbaar voor activiteiten rond het thema vrijheid. Hieronder vindt u ook de link naar de juiste subsidiepagina.
