Stelkampsveld: een Natura 2000-gebied bij Borculo

Tussen Barchem en Borculo ligt Stelkampsveld. Het is een afwisselend gebied van essen, graslanden, houtwallen, bosjes en heiden met vennen. Stelkampsveld is onderdeel van het Europese netwerk van beschermde natuurgebieden: Natura 2000. We doen er alles aan om deze bijzondere natuur te behouden en te versterken.

Kaart van Stelkampsveld

Bijzondere planten- en diersoorten

Het Natura 2000-gebied Stelkampsveld is een afwisselend gebied van essen, kalkmoerassen, houtwallen, bosjes en heiden met vennen. Het kroonjuweel van het Stelkampsveld is het vochtige grasland (blauwgrasland) met veel zeldzame plantensoorten, zoals klokjesgentiaan, parnassia en wolfsklauwmos. Dit afwisselende landschap is aantrekkelijk voor insecten, zoals de glassnijder en de ijsvogelvlinder. Ook de boomkikker en de wielewaal voelen zich in het gebied thuis. 

Natuur herstellen

Veel van deze beschermde planten- en diersoorten hebben het moeilijk. Hun leefgebied is te klein, de grond te droog, te zuur en te voedselrijk door fosfaat en stikstof. Daarom zijn tussen 2019 en 2022 maatregelen uitgevoerd. Deze staan in het huidige Natura 2000 beheerplan 2016-2022 voor Stelkampsveld (PDF 7,5 MB) en in de bijlagen van het beheerplan (PDF 8 MB).

Afgeronde werkzaamheden

De werkzaamheden uit het huidige beheerplan zijn inmiddels uitgevoerd. Hieronder in het kort wat de afgelopen jaren is gedaan:

De voedselrijke bovenlaag van de natuurpercelen is afgegraven en de oude hoger gelegen akkers zijn hersteld. Bos heeft hier ruimte gemaakt voor de ontwikkeling van vochtige bloemrijke graslanden, afgewisseld met vennen en droge en natte heideterreinen. Het areaal bos dat hier ruimte heeft gemaakt voor andere natuur, is door Staatsbosbeheer op Landgoed De Slangenburg aangeplant.

Om het (grond)water in het gebied vast te houden, zijn sloten ondieper gemaakt of gedempt. Daardoor zijn ook buiten het Natura 2000-gebied werkzaamheden uitgevoerd. Daar waar nodig zijn in de omgeving landbouwpercelen opgehoogd om ongewenste vernatting te voorkomen. Daarnaast zijn kelders en muren van woningen behandeld tegen mogelijke vochtschade. 

Nu de werkzaamheden klaar zijn, kan de natuur zich langzaam gaan herstellen en kunnen de nieuw ingerichte terreinen zich gaan ontwikkelen. Een landschap van nat naar droog, met poelen, vochtige bloemrijke graslanden, heide en natuurakkers. Met kwakende boomkikkers en dat blauw kleurt van bloeiende klokjesgentianen en orchideeën.

Er zijn twee mooie wandelroutes uitgezet. De parkeergelegenheid en fiets- en wandelpaden zijn opgeknapt. Aan de rand van het meest kwetsbare gebied is een plankenpad met uitzichtpunt gemaakt. Vanaf dit punt heeft de bezoeker een prachtig uitzicht over Stelkampsveld; het hart van het gebied. In juni, juli en augustus is het hier genieten van allerlei plantensoorten die in bloei staan.

Door deze maatregelen kan de natuur zich uitbreiden, herstellen en is nu beter bestand tegen invloeden van buitenaf, zoals langdurige droogte en stikstof.

Controle van de grondwaterstand

Waterschap Rijn en IJssel houdt de grondwaterstand in de gaten. Met een meetnet van peilbuizen controleren ze wat de invloed is van de nieuwe grondwaterstand in het natuurgebied op de omgeving. Deze meetgegevens zijn te vinden op de website van Waterschap Rijn en IJssel. Met deze gegevens ziet het waterschap ook of er nog meer schade kan ontstaan aan gebouwen en kelders. De schade die ontstaat wordt vergoed. 

Beheerplan 2022 - 2028: vaststelling voorjaar 2023

Het beheerplan voor het Natura 2000-gebied Stelkampsveld is op 22 maart 2022 in ontwerp vastgesteld door Gedeputeerde Staten. In het beheerplan staat hoe we de komende zes jaar het beste kunnen zorgen voor de bijzondere natuur in Stelkampsveld. Het ontwerp-beheerplan lag tot en met 10 mei 2022 ter inzage. Op dit moment zijn de ingediende reacties (zienswijzen) in behandeling. Lees meer over het ontwerp-beheerplan.

Vergunning voor activiteiten 

Onderneemt u iets in de buurt van dit beschermde natuurgebied waarbij stikstof vrijkomt? Dan heeft u een vergunning nodig. Meer informatie stikstof is te vinden op www.gelderland.nl/stikstof.

Betrokken organisaties

  • Stelkampsveld is eigendom van Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten en een aantal particulieren.
  • Provincie is verantwoordelijk voor het uitvoeren van de maatregelen in het Natura 2000-gebied.