De 6 Regionale Energiestrategieën

De omschakeling naar duurzame elektriciteit en warmte gaat niet in 1 keer. Hier is 30 jaar tijd voor uitgetrokken. Met gemeenten, waterschappen en netbeheerders zoeken we naar goede plekken voor de opwek van wind- en zonne-energie. De plannen staan per regio in een Regionale Energiestrategie (RES).

Locaties voor zonne- en windenergie (het RES bod)

De 6 regio’s werkten, ieder op hun eigen manier aan globale, voorlopige zoekgebieden. De zoekgebieden staan in de RES 1.0 (ook wel het RES bod genoemd). Dit bod is in 2021 vastgesteld door alle betrokken besturen. Langzamerhand wordt steeds duidelijker welke plekken het meest geschikt zijn. Hierbij wegen we veel dingen af:

Waar is de grootste energiebehoefte?
Past het in de ruimte?
Is het schadelijk voor de natuur?
Blijft er voldoende leefgebied voor de dieren?
Houden we genoeg rekening met de gebieden waar we schoon drinkwater oppompen?
Waar zijn radar- en vliegroutes.

Het is dus een grote puzzel. Ook onderzoeken we welke andere warmtebronnen dan aardgas woningen en gebouwen kunnen verwarmen.

Bekijk de afbeelding op volledig formaat (jpg 235 kB).

Wat is de laatste stand van zaken?

Opnemen van de RES in provinciaal beleid (juni 2023, van kracht per 1-1-2024)

In het klimaatakkoord is opgenomen: ‘De provincies en gemeenten zetten zich nadrukkelijk in voor het (kwalitatief en kwantitatief) ruimtelijk mogelijk maken van de RES en de verankering van de RES in het omgevingsbeleid’. Iedere partner in de RES moet de RES vastleggen in haar eigen beleid. We hebben instructieregels opgenomen in de omgevingsverordening. Door dit te doen, komen we de afspraken na die we met het Klimaatakkoord met elkaar zijn aangegaan, en zorgen we er ook voor dat we de RES zo lokaal mogelijk houden

Voortgangsrapportages (1 juli 2023)

Alle energieregio’s hebben een voortgangsrapportage opgesteld. Dit rapport is ingediend bij het Nationaal Programma RES (NPES). We zien dat er, ten opzichte van 2021, meer zonne- en windenergie is opgewekt en er ook projecten in de pijplijn zitten. 64% van de doelstelling voor duurzame energie tot 2030 is gerealiseerd of zit in de pijplijn. Daarvan wordt 32% met windenergie opgewekt en 68% met zonne-energie. Dat betekent dat we goed op weg zijn maar dat we tegelijkertijd ook nog veel moeten doen.

Voorkeursvolgorde zon op land

Eind oktober 2023 hebben de Rijksoverheid, provincies, gemeenten en waterschappen afgesproken om meer nadruk te leggen op zonne-energie op daken en gevels, en alleen in uitzonderlijke gevallen zonneparken toe te staan op landbouwgrond. In 2024 besloten Provinciale Staten deze voorkeursvolgorde voor zonne-energie vast te leggen in de omgevingsverordening. Het voorstel hiervoor lag na de zomer van 2024 ter inzage. Sinds begin 2025 is deze voorkeursvolgorde vastgelegd in de omgevingsverordening.

Toekomst RES (2025)

Op dit moment werken de RES-partners aan de uitvoering van de RES’sen. Ook bekijkt elke regio of de manier waarop het bod van RES 1.0 kan worden gehaald, nog actueel is. Door nieuwe ontwikkelingen, zoals netcongestie (vol elektriciteitsnet), de normen voor windenergie en nieuw beleid voor zon op land, kan het zijn dat locaties uit de RES 1.0 niet meer geschikt zijn. Ook is er een rapport opgesteld waarin de milieueffecten van wind- en zonneparken zijn opgenomen. Deze informatie kan ook aanleiding zijn om de locaties uit de RES 1.0 aan te passen. Rond de zomer van 2025 komen de voortgangsrapportages van elke RES-regio beschikbaar. Deze rapportages geven meer duidelijkheid hierover.

Participatie

Participatie over duurzame energie kan vanaf het moment dat een initiatiefnemer een plan voor een windproject indient. Bijvoorbeeld tijdens (digitale) bijeenkomsten, door enquêtes, burgerpanels en aan participatietafels. De initiatiefnemer van een windpark, gemeenten, RES-regio’s en provincie maken participatie mogelijk.

De 6 Gelderse RES-regio’s:

Regio Arnhem Nijmegen

Meer informatie

Video Regionale Energiestrategie

Wat, waarom en wie besluit wanneer

Warmtetransitie