Avondlandschap met uil van Gijs Frieling

Dorine promoveerde, wat heeft dit schilderij van Gijs Frieling daarmee te maken? Ze vertelt erover in de podcast.

Beluister de podcast met Dorine

Klik op de play-knop om de podcast te beluisteren. Lees verder op deze pagina de uitgeschreven tekst van het interview.

Dit werk in het echt bewonderen?

Dat kan! Meld je aan voor de kunstrondleiding op 29 september.

Interview

Lees hier de uitgeschreven tekst van het interview over ‘Avondlandschap met uil’. Klik op de foto van het werk voor een grote weergave.

Olof: We kijken naar Avondlandschap van Uil van Gijs Frieling en dat doe ik samen met Dorine. Wat zien we?

Dorine: Ik zie een heleboel. Ik weet niet helemaal precies wat ik zie maar dat vind ik ook het fascinerende aan dit werk. Er is een heleboel flora en fauna te zien en een gebouw. Als ik heel droog bij de beschrijving blijf. Of het nu bos, fantasie landschap of een soort park is. Ja ik ben gefascineerd in elk geval.

Olof: Waar doet je het als eerste aan denken?

Dorine: Er zijn verschillende associaties die dit werk bij mij oproepen. Het duurt wel even voordat ik begreep waarom ik het zo fascinerend vond. Ik denk dat het op twee verschillende vlakken zit. Ten eerste doet het me heel sterk denken aan een Middeleeuws fresco. Het heeft een bepaalde zachtheid. De manier waarop het één en ander is afgebeeld. De kleuren, de thematiek, dieren, vogels, lelies allerlei soorten bloemen en begroeiing. Volgens mij zie ik een rozentak en blaadjes. Die thematiek van flora en fauna herken ik wel uit Middeleeuwse fresco’s wat een beetje de oudheidkundige afbeelding is. Dus alles heeft symboliek. Zo voelt het voor mij als ik naar dit schilderij kijk. Niks is wat het lijkt.

Olof: Dan kom je op de 2e laag
Dorine: Ja dan zit er iets achter. Die uil staart je met zoveel wijsheid en diepzinnigheid aan. Dat je aan de ene kant het gevoel krijgt wat een wijze uil maar aan de andere kant voel je je unheimisch. Hij zit me wel heel intens aan te staren.

Olof: Dat wou ik net zeggen. Hij kijkt je heel indringend aan. Dus je gaat hem inkleuren of zoiets. Meer een soort boodschap meegeven.
Dorine: Ik krijg een beetje de neiging om over mijn schouder te kijken. Wil hij iets van me? Het is niet zomaar alleen een uil.

Olof: Heb je dit alleen bij die uil of bij meer dingen die je ziet? Roept het iets extra’s op?

Dorine: De uil is echt het dier wat eruit springt. Maar als je goed gaat kijken. Wat ik het fascinerend vind zijn die spinnenwebben.

Olof: Beetje onder in het schilderij?
Dorine: Ja dat zit meer in het kleurgebruik. Je hebt die verschillende eikeltjes die je her en der ziet. Ik zie het als lelietjes links onderin. Die plas met vissen hebben een soort lichtgevende psychedelische kleurstelling ofzo. 

Olof: Ze ploppen ermee uit.
Dorine: Ja die vragen ook weer aandacht op een andere manier.
Olof: Wat voor sfeer roept het bij jou op?
Dorine: Daar zit ook een hele interessante dichotomie in voor mij. Aan de ene kant vind ik het heel sprookjesachtig, sfeervol, gezellig en ook wel lieflijk. Duifjes/tortelduifjes in een boom. Zwanen in een hartvorm die harmonieus samen aan het zwemmen zijn. Een beetje paradijslijk ook wel misschien. Tegelijkertijd ook wel dat unheimische. De kleuren kloppen net niet helemaal. Het voelt een beetje vriendelijk maar er zit toch wel een grote doorntak van die rozen. Het is zo dromerig dat het ook zo een nachtmerrie kan worden.

Olof:Het heeft iets dreigends. Je noemt de rozentak. De uil. Zit er nog meer dreigends of unheimisch?
Dorine: Ik denk dat het voor mij in de koppositie het geheel is. De eerste indruk is lieflijk maar omdat het allemaal net niet helemaal volgens de werkelijkheid is, zit daar denk ik het stukje in wat er dreigends aan is. Een tweede associatie die ik met dit werk heb is mijn favoriete kinderboek. Het  ‘oneindige verhaal’ van Michiel Ende. Er zaten tekeningen bij de uitgave van het boek die me hier ook heel erg aan denken.
Olof: Oké dat is een link die je heel makkelijk legt.
Dorine: De gekke wezens die de hoofdpersoon tegen kwam in het bos maar veranderde. Een wereld die veranderde. Daar doet me dit heel sterk aan denken. Een stukje voorbij het schilderij zou er zo maar eens heel andere uit kunnen zien.
Olof: Er is meer te vertellen wat je in eerste instantie ziet. Het gaat ergens heen. Heb je een idee waar het hangt?
Dorine: Ja hier recht achter de studio.
Olof: Beschrijf voor de luisteraar, die staan niet elke dag hier hoe groot het ongeveer is?

Dorine: Nu ben ik niet heel goed in het schatten van afmetingen maar het is het minstens een meter bij 1.20/1.30.

Olof: Een echt groot schilderij?
Dorine: Ja een flink raamformaat
Olof: Je hebt hem zelf zo uitgekozen. Waarom koos je deze? We hebben een paar duizend kunstwerken. Waarom plopte deze eruit?
Dorine: Dat is weer een ander verhaal. Via een collega kwam ik eerder dit jaar in aanraking met de kunstenaar.
Olof: Met Gijs Frieling?
Dorine: Ja met Gijs Frieling. Ik heb ooit in het verleden voor mijn promotie een jurk van Dries van Noten aangedaan.
Olof: Een modeontwerper?
Dorine: Ja een modeontwerper met allemaal flora patronen en mooie stiksels. Dit soort kleuren ook. We hadden het toen op de één of ander manier over Gijs Frieling. Toen zei die collega wist je dat Gijs Frieling een keer samengewerkt heeft met Dries van Noten van een collectie van hem. We hebben net één van zijn werken in de hal opgehangen. Dat is niet zo heel lang geleden. Er was een wisseling geweest. Dus dat was die. Hij was ook bezig met die muurschildering in de overloop tussen oud en nieuw.
Olof: Natura fantastica is dat?

Dorine: Ja precies. Ik dacht ik ga eens kijken. Ik zag dit en het wekte bij mij van alles op. Ik zou het dolgraag in huis willen hebben.
Olof: Helaas dat gaat niet gebeuren.
Dorine: Dat dacht ik al maar je kunt het altijd proberen.
Olof: Misschien heeft hij ook een kleiner werk maakt ik heb geen idee. Dorine dank je wel.
Dorine: Graag gedaan.