Dit was de Statendag: wonen en landelijk gebied

Op woensdag 10 april 2024 kwamen Provinciale Staten samen voor een Statenvergadering. Op de agenda stonden onder meer financiën, wonen, de N825 en geluidsbeperking op provinciale wegen. Op verzoek van 2 fracties was er een spoeddebat over het programma Vitaal Landelijk Gebied Gelderland (VLGG).

Gepubliceerd op: 11-april-2024

Tijd om besluiten te nemen

Bij een besluitvormende vergadering liggen meerdere voorstellen op tafel. Over veel van die voorstellen zijn Statenleden al weken met elkaar in gesprek. Eerst vormen de Statenleden zich een goed beeld van het onderwerp. Ze krijgen informatie van deskundigen, gaan op werkbezoek en spreken met inwoners. Vervolgens gaan de Statenleden met elkaar en met de gedeputeerden in debat over het voorstel. In de Statenvergadering nemen de Statenleden uiteindelijk een besluit.

College kan door met uitvoering coalitieakkoord

De Staten bespraken het Tussendocument. Daarin staan nieuwe plannen van het provinciebestuur, om door te kunnen met het uitvoeren van hun coalitieakkoord. Provinciale Staten hebben het recht om financiële voorstellen goed of af te keuren en daarom is een positief oordeel van de Staten nodig.

In het debat dat voorafging aan de stemming, vroegen Statenleden voor veel verschillende onderwerpen aandacht: van ‘controledrang’ door de overheid tot hoge huurlasten. Van breedtesport tot onafhankelijke journalistiek. Meerdere fracties benadrukten hoe belangrijk het is om direct te communiceren met inwoners. Het moet makkelijk zijn om in contact te komen met de provincie.

Ook netcongestie (de hoge druk op het energienetwerk) kwam aan bod. De Staten vinden dat slimme oplossingen welkom zijn en zien kansen om Gelderse kennis te bundelen en met innovatieve oplossingen bij te dragen aan het probleem. Ze roepen het provinciebestuur met de motie ‘Met innovatie meer energie’ (VVD en andere fracties) daarom om met partners te bespreken of een Nationaal Kennis- en Innovatiecentrum naar Gelderland kan komen. Voor zo’n mogelijke komst is geld nodig. Daarom verzoeken de Staten het college om daar bij de verdeling van de provinciale middelen rekening mee te houden, zodat de provincie kan bijdrage aan dit initiatief.

Staat van de volkshuisvesting

Meestal liggen in de Statenvergadering voorstellen van Gedeputeerde Staten voor, maar de staat van de volkshuisvesting stond op de agenda op verzoek van Provinciale Staten zelf: SGP en 9 andere fracties droegen het onderwerp aan. In de afgelopen weken lieten Statenleden zich verder informeren over de uitdagingen rondom wonen. Ook gingen fracties met het college en met elkaar in gesprek om het woonbeleid van provincie Gelderland te bespreken. Die bespreking gaf voldoende aanleiding om het onderwerp op de agenda van de Statenvergadering te zetten.

Daarmee hadden de Staten de mogelijkheid om zich uit te spreken over dit onderwerp. Dat deden ze ook. Van ‘links’ tot ‘rechts’: uit alle hoeken van de Statenzaal klonken concrete oproepen. Van de 11 ingediende moties was er voor 7 een meerderheid:

‘Onderzoek aanvullende mogelijkheden actieve grondpolitiek’ (SGP en andere fracties) roept het college onder meer op om te onderzoeken of het mogelijk is de provinciale grondbank uit te breiden en om de resultaten van een al lopende proef zo snel mogelijk te delen. Met een grondbank kan een provincie zelf grond kopen en verkopen, om grip te krijgen op het grondgebruik.
Statenleden horen van meerdere gemeenten dat het lang duurt om een Wet natuurbescherming-vergunning te krijgen. Dat zorgt voor vertraging bij woningbouw. ‘Verkorting doorlooptijd Wnb-vergunningen’ (SGP en andere fracties) roept de gedeputeerden op te onderzoeken of er manieren zijn om sneller vergunningen af te geven, zonder dat dat ten koste gaat van het beschermen van de natuur.
‘Maatwerk toepassen in het vervolg van de woondeals’ (SGP en andere fracties) roept het provinciebestuur op om in de bespreking van woondeals met het Rijk aan te dringen op meer ruimte voor maatwerk per regio, bijvoorbeeld in de verdeling van sociale huur en sociale koop. Wat de behoefte per regio is, kan onder meer blijken uit lokaal of regionaal onderzoek.

Het delen of splitsen van woningen kan een manier zijn om de nood aan woningen kleiner te maken. ‘Woningen delen en splitsen’ (ChristenUnie en andere fracties) roept het provinciebestuur op om te stimuleren dat gemeenten en woningcorporaties kennis delen over dit onderwerp. Ook vragen de Staten het college uit te zoeken waarom het delen en splitsen van woningen soms niet lukt en hoe dat op te lossen.
‘PORT problematiek, suggesties voor versnelling en bouwen op maat’ (PvdA en andere fracties) roept de gedeputeerden onder meer op om een beter beeld te krijgen van de behoefte aan kleinere eenpersoons- of seniorenwoningen. Ook moeten deze kleinere woningen in de provincie meer aandacht krijgen.
Het bouwen van woningen vraagt meer in de omgeving. Nieuwe huizen moeten goed bereikbaar zijn en aangesloten kunnen worden op het energienet. In de woondeal die Gelderland met het Rijk sloot, is afgesproken dat het Rijk voor dat soort randvoorwaarden zorgt. ‘Woningen bouwen, boter bij de vis’ (VVD en andere fracties) roept het college op om de volgende boodschap over te brengen aan het Rijk: Gelderland zet alles op alles om 104.000 woningen te bouwen, maar als het Rijk niet levert, kan Gelderland de afspraken niet nakomen.
‘Innovatieoplossingen delen netcongestie’ (D66 en andere fracties) roept het provinciebestuur op om een manier te vinden waarop inwoners en partners hun innovatieve oplossingen voor de drukte op het energienet met de provincie kunnen delen. Ook roepen de Staten op om bruikbare oplossingen in te zetten in gemeenten waar het energienet voor grote problemen zorgt bij woningbouw.

Spoeddebat VLGG

Op initiatief van BBB en CDA spraken de Staten over het conceptontwerpprogramma Vitaal Landelijk Gebied Gelderland, dat op 2 april 2024 is gepubliceerd. De indieners van het spoeddebat vinden dat een realistisch perspectief op de toekomst van de agrarische sector in dat concept niet genoeg naar voren komt. Ook zouden de kaders vanuit de provincie niet duidelijk genoeg zijn. Er klonk een oproep om samen in discussie te gaan over hoe de landbouw van de toekomst eruit moet zien en hoe daaraan te werken.

Diverse fracties benadrukten dat het een spannende tijd is voor de agrarische sector en de keten daaromheen. Over wat nu precies nodig is, klonken verschillende geluiden. Sommigen zien dat er innovatieve oplossingen klaarstaan die Gelderland goed op weg kunnen helpen. Anderen vinden dat het tijd is om ‘echte’ keuzes te maken en daar eerlijk over te zijn.

De Staten benadrukten het belang van perspectief met de motie ‘Hoopvol perspectief voor de Gelderse streken’ (ChristenUnie en andere fracties). Ze roepen het college daarmee onder meer op om het VLGG zo op te stellen, dat er keuzes worden gemaakt die perspectief bieden aan bewoners, natuur, boeren, ondernemers en het landelijk gebied. Die keuzes zouden de gedeputeerden aan de Staten moeten voorleggen, zodat zij kunnen besluiten welke het belangrijkste zijn. Er werd nog 1 motie aangenomen: ‘VLGG met elan en innovatie’ (VVD en andere fracties). Die motie roept het college onder meer op om de Gelderse doelen goed voor ogen te houden bij de verdere uitwerking en om uit te gaan van een sterke en levendige agrarische sector.

Steun voor geluidsmotie

Over geluidsbeperking van provinciale wegen lag geen besluit aan de Staten voor, maar was op verzoek van de Staten toch onderwerp van gesprek. Het college werkte 2 scenario’s voor geluidsbeperking uit en maakte daaruit na consultatie van de Staten een keuze. Enkele fracties vroegen in de Statenvergadering naar een eerder aangekondigd derde scenario, dat niet was uitgewerkt. Het college gaf daarop aan niet over data te beschikken en de gevolgen van dat scenario op dit moment niet te kunnen overzien. Een motie om alsnog met een derde scenario te komen, haalde het niet.

Wel was er een meerderheid voor ‘Minder meer geluid door verkeer in dorpen en kernen’ (BBB en andere fracties). De Staten verzoeken het college daarmee onder meer om passende maatregelen te zoeken op het moment dat ontwikkelingen in de omgeving ervoor zorgen dat de verkeersdrukte binnen een bebouwde kom met 5% of meer toeneemt.

Wisseling van de wacht

Peter Kerris nam na 13 jaar betrokkenheid bij de Gelderse politiek afscheid. Naast Statenlid was hij gedeputeerde Wonen, Werk en Ruimte in een eerdere coalitie. Onno Vermooten is door de commissaris van de Koning geïnstalleerd als Statenlid. Hij komt de PvdA-fractie versterken.

Dit gebeurde er verder op de Statendag

N825. De Staten stemden in met het inpassingsplan N825 Nettelhorsterweg. De maatregelen uit dat plan moeten zorgen voor een goede doorstroming en veilig landverkeer op de provinciale weg. Omdat de Staten het belangrijk vinden de meningen, zorgen en ideeën van inwoners mee te nemen, vond er eerder een hoorzitting plaats.
Wolf. In de Statenvergadering van 6 maart 2024 kreeg de motie ‘Doorpakken op vermindering beschermde status wolf’ (VVD en andere fracties) evenveel stemmen voor als tegen. Daarom stemden de Statenleden nu opnieuw over de motie. Met 28 stemmen voor (26 tegen, 1 afwezig) is de motie aangenomen.
Vragenuur. Fracties gebruiken het Vragenuur om korte en politiek actuele vragen te stellen, die enige spoed hebben. Er kwamen vragen over varend ontgassen (SP), veiligheid kruispunt Putten (CDA), drinkwater (BBB), landelijke beëindigingsregeling (BBB) en gezonde leefomgeving Parenco (GroenLinks en PvdA).
Meer moties en amendementen. In dit bericht staan alle aangenomen moties en amendementen. Maar er werden er meerdere ingediend. U vindt deze stukken, net als alle andere stukken van de Statenvergadering, op gelderland.nl/Statenlive.

Zelf meedoen

Wilt u zelf meedoen aan het besluitvormingsproces, bijvoorbeeld door in te spreken bij een vergadering? Bekijk de mogelijkheden.

Doe mee

Meer nieuws

Nieuwsoverzicht