De seizoenen van de wolf en hoe omgaan met wolven

Steeds vaker zien we wolven in onze omgeving. Vooral op de Veluwe en in het Drents-Friese Wold, maar ook in andere provincies. Hoe leven deze roofdieren eigenlijk? Hoe groeien jonge wolven op? Hoe gaan ze om met andere wilde dieren die ook in Nederland leven?

Op deze pagina vertellen we hoe de seizoenen van een wolvenjaar eruitzien, hoe een wolf zich dan gedraagt en wat u als recreant of inwoner kunt doen om incidenten te voorkomen.

Het voorjaar: de geboorte van wolvenpups

Rond april of mei worden jonge wolven geboren. Dit gebeurt meestal diep in het bos, in een rustige en veilige omgeving: in een hol of onder een omgevallen boom. Een moederwolf (teef) krijgt meestal 4 tot 6 pups tegelijk. De 1e weken blijven de pups in het hol. Ze zijn blind en doof bij de geboorte en worden volledig verzorgd door hun moeder. De vader en andere leden van de roedel brengen voedsel. In sommige gevallen zijn weidedieren dan een prooi. Ook beschermen ze de pups. Zo leren de jonge wolven al vroeg dat ze onderdeel zijn van een groep: de roedel.

Gedrag van wolven

Van nature schuwe wolven zijn terughoudend, maar kunnen zich dreigend gedragen als u te dicht bij hun jongen komt. Jonge wolven (van een jaar oud) zijn nieuwsgierig.

Wat kunt u doen?

  • Blijf op de paden.
  • Benader geen (jonge) wolven.
  • Houd honden aan de lijn.
  • Zie je een wolf: maak jezelf zichtbaar en groot, maak geluid, geef de wolf ruimte.
  • Bescherm weidedieren met wolfwerende rasters en controleer de rasters regelmatig.

De zomer: buitenspelen en leren

In de zomer verlaten de jonge wolven geleidelijk hun hol. Ze spelen veel met elkaar. Daardoor leren ze bijvoorbeeld hoe ze moeten samenwerken en jagen. De roedel gaat op jacht en de jonge wolven gaan mee. In Nederland jagen wolven vooral op reeën, wilde zwijnen, edelherten en soms op kleinere dieren zoals hazen en weidedieren. Ook leren ze andere dieren kennen die in het bos leven, zoals vossen en dassen. Meestal gaan wolven deze dieren uit de weg. Ze zoeken geen ruzie als het niet nodig is.

Gedrag van wolven

Wolven zijn actief in de schemering. Jongen zijn nieuwsgierig maar blijven dicht bij de roedel. Van nature zijn ze schuw. Ouderdieren zijn meestal niet agressief, maar houden mensen op afstand.

Wat kunt u doen?

  • Voer geen wilde dieren.
  • Laat geen afval of etensresten achter.
  • Laat wolven met rust.
  • Maak geen foto’s of selfies als u een wolf denkt te zien.
  • Bescherm weidedieren met wolfwerende rasters en controleer de rasters regelmatig.

De herfst: jagen en groepsvorming

In de herfst zijn de jonge wolven al flink gegroeid. Ze helpen actief mee met de jacht. Dat is belangrijk, want in deze tijd van het jaar maken ze zich klaar voor de winter. Ze hebben meer voedsel nodig om vet op te bouwen. Daarom zijn ook, met name niet beschermde, weidedieren een prooi. De roedel blijft hecht. Wolven leven samen, jagen samen en beschermen elkaar. Tegenover andere roofdieren, zoals een vos, zijn ze niet agressief, maar ze laten wel zien wie de baas is in het gebied.

Gedrag van wolven

De roedel is actief. Jonge wolven jagen mee met hun ouders. Dat doen ze vaak in de schemering of nacht. Ze zijn waakzaam en houden afstand. Als ze mensen met voedsel associëren, kan dat gedrag veranderen.

Wat kunt u doen?

  • Laat geen voedsel of etensresten achter.
  • Ziet u sporen of prooiresten? Blijf alert en als u een wolf ziet, geef deze dan de ruimte. 
  • Lok een wolf niet: het is gevaarlijk. 
  • Bescherm weidedieren met wolfwerende rasters en controleer de rasters regelmatig.

De winter: overleven in de kou

In de winter is het moeilijker om voedsel te vinden. Veel prooidieren zijn schuw of zitten verstopt. Daarom zijn ook, met name niet beschermde, weidedieren een prooi. De roedel blijft hecht. Jonge wolven hebben nu een dikke wintervacht en zijn bijna volwassen. Ze leren in deze tijd het meest over uithoudingsvermogen en geduld tijdens de jacht. Soms komen wolven andere dieren tegen, zoals een vos of een das of een groep wilde zwijnen. Wolven zijn voorzichtig. Ze kiezen liever voor een makkelijke prooi dan voor een gevaarlijk gevecht.

Gedrag van wolven

Omdat voedsel schaars is, leggen wolven grote afstanden af om prooien te vinden. Jongvolwassen wolven kunnen zwerven. 

Wat kunt u doen?

  • Houd honden aan de lijn.
  • Blijf op paden en wees alert.
  • Ziet u wolvensporen of prooiresten? Wees alert, laat wolven met rust.
  • Ziet u een wolf? Blijf rustig, maak geluid en laat de wolf zijn weg vervolgen. 
  • Bescherm weidedieren met wolfwerende rasters en controleer de rasters regelmatig.

Komt u een wolf tegen? Dit kunt u doen:

- Houd afstand van wolven. - Blijf op paden en wegen. - Komt een wolf te dichtbij: naam langzaam afstand, spreek luid en maak gebaren. - Loop een wolf niet achterna, ook niet om foto’s te maken. - Voer een wolf niet. - Houd honden kort aangelijnd.