Samen naar een klimaatneutraal Gelderland: ook op scholen

De provincie, inwoners, maar ook schooleigenaren dragen bij aan een klimaatneutraal Gelderland. Verduurzamen kan een uitdaging zijn. Provincie biedt gratis begeleiding op maat via het ontzorgingsprogramma Klimaatklaar. Eén van de deelnemers is de J.H. Donnerschool. Bestuurder Jan Hofman vertelt over zijn ervaring.
Gepubliceerd op: 4-januari-2024

Voorbeeldschool

De J.H. Donnerschool heeft scholen in De Glind en Hilversum. De Glind is een dorp in de gemeente Barneveld, waar kinderen en jongeren wonen die uit huis zijn geplaatst. Jan vertelt: “De kinderen komen bij ons op school waar ze gespecialiseerd onderwijs krijgen. Wij willen onze leerlingen het beste bieden. Vooraan lopen op de troepen en een voorbeeldschool zijn. Dus ook op het gebied van duurzaamheid. Het gaat me niet zo zeer om geld besparen – natuurlijk, dat is wel voordeel – maar het gaat er vooral om dat wij kinderen en jongeren laten zien hoe we moeten omgaan met de natuur en met deze wereld. Samen zijn we verantwoordelijk.” 

Een compleet beeld voor de toekomst

Jan vindt de term ‘ontzorgingsprogramma’ mooi gekozen, maar stiekem is verduurzaming wel iets dat scholen erbij krijgen. Hij legt uit: "Bestuurders hebben vaak andere prioriteiten, zoals het huidige personeelstekort. Maar als we de gezamenlijke verantwoordelijkheid oppakken met scholen en gemeenten, dan kunnen we grote stappen zetten."

Ik raad scholen zeker aan deel te nemen aan Klimaatklaar Gelderland. Het is niet veel werk. Een duurzaamheids-adviseur loopt een dagje mee in je school, ze vragen technische informatie op en dan heb je een compleet beeld voor de toekomst. 

"Niet alles is in één keer te realiseren, maar telkens kleine stapjes maken uiteindelijk een grote omwenteling."

Actieve provincies

Jan kreeg een e-mail vanuit provincie Gelderland met uitleg over het gesubsidieerde ontzorgingsprogramma. Een programma bedoeld om vastgoedeigenaren, zoals die van scholen of stichtingen te begeleiden in de verduurzaming. Hij vond het een mooi initiatief: “Mijn core business ligt niet bij de verduurzaming van gebouwen, maar bij de kinderen en jongeren, en mijn medewerkers. Dus ik vind het heel gaaf dat de provincie hier zo actief in is.” Na het lezen van de brochure en een gesprek op school was Jan om. De provincie bood in samenwerking met het Rijk bovendien ook nog eens aan de school in Hilversum mee te nemen in het plan. Jan vertelt enthousiast:

En dat vind ik mooi; dat het je als provincie niet uitmaakt waar je het doet, als je het maar doet!

De school kreeg een mooie energiescan van beide locaties én een plan waarin staat wat ze kunnen doen én wat het oplevert.

Even schrikken

De kosten voor de verduurzaming van de schoolgebouwen zijn aanzienlijk, volgens Jan. Hij legt uit: “Als je een gemiddeld woonhuis gaat isoleren, dan ben je geld kwijt. Maar als je een school gaat isoleren, dan kunnen de kosten flink oplopen. Je kunt niet tegen leerlingen zeggen: jullie krijgen geen rekenboek, want we gaan eerst de spouwmuren doen. Je moet alles op de lange termijn inplannen."

Daar heb ik expertise van buitenaf voor nodig, en dat biedt de provincie. 

Jan kreeg een uitgebreid rapport met een PowerPoint erbij die voor iedereen goed leesbaar was. Best knap, volgens Jan, want het gaat om best complexe technieken en ontwikkelingen. Jan vertelt: “We nemen het mee in ons meerjarenplan en nu al in de huidige verbouwingen. Als we een stuk bijbouwen, maken we dat meteen energieneutraal. Dan zetten we er een warmtepomp bij, in plaats van op het centrale systeem aan te sluiten. Met de huidige gasprijzen moeten we toch zelfvoorzienend worden in de energie.” 

Maak verduurzaming zichtbaar

Jan vindt het niet alleen belangrijk om energieneutraal te worden, hij wil de leerlingen ook wat meegeven. Hij legt uit: 

We zijn in Nederland altijd geneigd verduurzaming weg te stoppen, maar ik vind dat je het juist moet laten zien. 

"6 ½ jaar geleden hebben we zonnepanelen laten plaatsen mét een groot scherm in de hal waarop iedereen kan zien wat het oplevert. Hoeveel CO2 hebben we bespaard, hoeveel planten hebben we symbolisch geplant? Ik geloof heel erg in de gemeenschappelijke verantwoordelijkheid. Die begint in Nederland, maar gaat natuurlijk veel verder, over de hele wereld. Daar hebben we geen invloed op, maar we kunnen wel een voorbeeld geven.”

Wil jij ook kosteloos kennis en advies?

Tot en met december 2024 kunnen vastgoedeigenaren kosteloos gebruik maken van kennis en advies, gegeven door duurzaamheidscoaches. De provincie biedt één-op-één coaching aan en groepscoaching. In juni 2023 start de groepsaanpak voor scholen. Schoolbestuurders werken tijdens een aantal bijeenkomsten onder begeleiding aan hun eigen duurzaamheidsopgave. Ze leren met en van elkaar en binnen een half jaar heeft iedereen een concreet, uitvoerbaar investeringsplan. Aanmelden kan nog tot 1 juni 2023. Twijfels? Neem contact op met de duurzaamheidsadviseurs of kijk op de webpagina van het ontzorgingsprogramma voor klein maatschappelijk vastgoed.