Gelderse prijs voor ruimtelijke kwaliteit 2022

Thema van deze editie is ‘De kunst van het kiezen’.

Veel maatschappelijke opgaven (grote onderwerpen) vragen om een zorgvuldige inrichting van de Gelderse Ruimte. Onze ruimtelijke uitdagingen hebben dringend behoefte aan inspirerende oplossingen. We verzamelen projecten die overduidelijk en op verrassende wijze de ruimtelijke uitdaging zijn aangegaan. Met deze voorbeelden, waarbij de juiste beslissingen zijn genomen, leren wij de juiste keuzes te maken. Want niet alles kan, en niet alles kan overal. Maar ze moeten ook bijdragen aan een ‘Mooi Gelderland’.  

We houden rekening met wat er in de Nationale Omgevingsvisie (NOVI) staat. We hebben veel aandacht voor meervoudig ruimtegebruik: grond- of wateroppervlak voor meer dan 1 doel gebruiken. Ook voor sturing van bodem- en watersystemen en het landschap als dragende structuur. Andere aandachtsvelden zijn vitaliteit en biodiversiteit van landelijke gebieden en het klimaatpositief bouwen van steden en dorpen die goed bereikbaar zijn. Tot slot is het niet afwentelen in ruimte en tijd een belangrijk uitgangspunt voor het inrichten van onze leefomgeving.   

Meedoen

Gedeputeerde Staten (GS) vroegen aan gemeenten, waterschappen, maatschappelijke organisaties, ontwerpbureaus, ondernemerskringen en burgergroepen goede voorbeelden van ruimtelijke kwaliteit in Gelderland. 

Hierop ontvingen we tientallen reacties. Met hulp van een publiekspanel stelden GS begin november vast welke projecten een nominatie ontvingen. 

Het publiekspanel keek in ieder geval naar de volgende zaken, meegegeven in het Reglement GPRK:

• Het project is gericht op ruimtelijke inrichting;
• Het project is gerealiseerd en zichtbaar (recent opgeleverd dan wel al een tijdje geleden afgerond, of op z’n minst in een zeer vergevorderd stadium van realisatie);
• Het project past binnen het thema van de betreffende editie;
• Het project draagt bij aan de gebruikswaarde van het gebied (functionaliteit);
• Het project draagt bij aan de belevingswaarde van het gebied (visuele kwaliteit);
• Het project draagt bij aan de toekomstwaarde van het gebied (duurzaamheid);
• Het project kent een grote mate van uitdaging;
• Het project heeft een voorbeeldfunctie.

Ook een goede geografische spreiding, een goede balans tussen stad en land en voldoende afwisseling in complexiteit van opgaven zijn belangrijk. Specifieke interesse gaat uit naar het plan- en ontwerpproces, het krachtenspel van het kiezen en ambities voor de toekomst.

In deze editie van de Gelderse prijs voor ruimtelijke kwaliteit heeft Gelders Genootschap de rol van curator. Het curatorschap is nieuw voor de GPRK en we willen dat in deze editie verder ontdekken en uitproberen. Als vereniging van Gelderse gemeenten is het Gelders Genootschap het kenniscentrum voor ruimtelijke kwaliteit. Samen met de provincie draagt zij de zorg voor een mooie collectie ‘ingerichte plekken of gebieden’ op basis van de lijst ingediende projecten. Een speciaal publiekspanel, dat bestaat uit leken en deskundigen, doet een voorstel voor de nominaties en adviseert GS, die de nominaties uiteindelijk vaststellen. Hoogstwaarschijnlijk zal het gaan om ongeveer 10 nominaties.