Dit was de Statendag: omgevingsregels en LHBTIQA+

Op woensdag 15 november 2023 was het 2e gedeelte van de Statenvergadering van Provinciale Staten. De agenda was goed gevuld met onder meer de wijziging van de omgevingsverordening. Op verzoek van 5 fracties was er een spoeddebat over de veiligheidsbeleving van LHBTIQA+’ers.
Gepubliceerd op: 16-november-2023

Tijd om besluiten te nemen

Bij een besluitvormende vergadering liggen meerdere voorstellen op tafel. Over veel van die voorstellen zijn Statenleden al weken met elkaar in gesprek. Eerst vormen de Statenleden zich een beeld van het onderwerp. Ze krijgen informatie van deskundigen, gaan op werkbezoek en spreken met inwoners. Vervolgens gaan de Statenleden met elkaar en met de gedeputeerden in debat over het voorstel. In de Statenvergadering nemen de Statenleden uiteindelijk een besluit.

Aanpassing omgevingsregels

In de omgevingsverordening staan alle provinciale regels die gelden voor de fysieke leefomgeving. De verordening kan worden aangepast als er ontwikkelingen zijn. De afgelopen jaren is er veel veranderd, bijvoorbeeld op het gebied van water, natuur, landschap, wegen en energietransitie. Daarom zijn er wijzigingen voorgesteld. Om de omgevingsverordening te veranderen, was een positief besluit van Provinciale Staten nodig. Dat kwam er: de Staten stemden in met de aanpassingen.

‘Ongemak’ bij enkele fracties

Sommige fracties toonden zich enigszins ongemakkelijk bij de aanpassing van de omgevingsverordening. Eerder dit jaar is namelijk een nieuw coalitieakkoord gesloten. Daarin staan nieuwe plannen en ideeën voor Gelderland, die de coalitiepartijen graag snel terug willen zien in nieuw beleid. In deze omgevingsverordening wordt juist beleid van de vorige coalitie – dus van vóór de Provinciale Statenverkiezingen van maart 2023 – vertaald in nieuwe regels. Dat heeft te maken met hoe het beleidsproces werkt: eerst komen er nieuwe ideeën, vervolgens moeten die nieuwe ideeën worden uitgewerkt en pas daarna kunnen regels worden aangepast. De aanpassingen die in de Statenvergadering voorlagen, zijn dus het logische gevolg van eerdere besluiten en vrij ‘technisch’ van aard.

Gedeputeerde Staten komen voor het einde van 2023 met een overzicht van welke aanpassingen in het Gelderse beleid eraan zitten te komen. Ze geven dan ook aan wanneer ze daar met de Staten over willen spreken. Zodra er nieuw beleid is, kan gekeken worden wat dat betekent voor een volgende verordening. 

Minder regels, meer begrijpelijke taal


In het debat over de omgevingsverordening ging het niet alleen over de inhoud van de aanpassingen, maar ook over de vraag wat er precies in een verordening moet staan en hoe dat staat opgeschreven. Zo vroegen meerdere Statenleden aandacht voor de leesbaarheid van de verordening. De verordening is lang en staat vol juridische taal. Dat moet makkelijker en begrijpelijker. Ook was er aandacht voor de ‘regeldruk’: volgens sommigen hoeft de provincie niet alles in regels vast te leggen.

Staten laten met moties en amendementen van zich horen


Tijdens de Statenvergadering kunnen Statenleden moties indienen. Daarmee roepen ze gedeputeerden op om ergens mee aan de slag te gaan. De moties ‘Gelderland tijdelijk windstil’ (BBB en andere fracties), ‘Nieuwe mogelijkheden voor Grote Ingh en glastuinbouw op de Veilingweg’ (JA21 en andere fracties) en ‘Wind in de rug van de RES-sen’ (GroenLinks en andere fracties) kregen meer stemmen voor dan tegen en zijn daarmee aangenomen. De Staten kunnen ook voorstellen aanpassen. Dat doen ze met een amendement. 1 amendement zorgde daadwerkelijk voor een verandering: ‘Schrappen houtoogstverbod’ (ChristenUnie en andere fracties), waardoor het houtoogstverbod niet in de verordening komt te staan. Een week eerder was er in de Statenvergadering van 8 november 2023 al een motie over houtoogst aangenomen.

Spoeddebat over veiligheidsbeleving LHBTIQA+’ers


Op initiatief van GroenLinks en andere fracties spraken de Staten over de veiligheidsbeleving van LHBTIQA+-personen in Gelderland. Uit een tweejaarlijks samenlevingsonderzoek in Gelderland en Overijssel blijkt dat deze groep zich de afgelopen 2 jaar minder veilig is gaan voelen in hun omgeving. Vanuit het idee dat Gelderland een Regenboogprovincie is, vinden de indieners provinciale actie gepast.

Statenleden waren het over 1 ding eens: iedere vorm van geweld tegen wie dan ook is onacceptabel. Maar over wat te doen met de uitkomsten van het onderzoek, verschilden de meningen. Sommige fracties vinden het tijd voor meer concrete doelstellingen ten aanzien van de LHBTIQA+’ers en wezen daarbij op het Gelders Regenboog Stembusakkoord. Andere fracties zetten juist vraagtekens bij beleid voor specifieke doelgroepen of gevallen of trekken het vraagstuk liever breder, want veiligheid is voor meer Gelderlanders een zorg.

De indieners van het agendaverzoek hadden een motie opgesteld, maar besloten deze na overleg in te trekken. Er blijkt in de Staten namelijk behoefte aan een breder en vooral meer zorgvuldig gesprek. Daarom is afgesproken dat enkele fracties een agendaverzoek indienen om dat gesprek te voeren tijdens de beeld- en oordeelsvorming. De Staten kunnen met een agendaverzoek een voorstel doen over ‘hoe’ en ‘met wie’ ze dit onderwerp verder gaan behandelen. De opbrengst van de gesprekken kunnen Gedeputeerde Staten vervolgens meenemen in een notitie over inclusie, die in de eerste helft van 2024 wordt verwacht.

Dit gebeurde er verder op de Statendag

  • Meer onderwerpen op de Statenagenda. Er stond meer op de agenda. Zo besloten de Staten positief over het coördinatiebesluit windpark Horst en Telgt, de implementatie Europees Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB)/Nationaal Strategisch Plan (NSP) en over het jaarverslag 2021 en de meerjarenbegroting 2023-2025 van het Fonds Nazorg Stortplaatsen. 
  • Voor het eerst achter het spreekgestoelte. Voor 3 Statenleden was hun bijdrage in Statenvergadering hun ‘maidenspeech’, oftewel de eerste bijdrage van een Statenlid in een Statenvergadering: Leonie Jorna, Corstiaan van Alphen en Mujde Palavan waren voerden voor de 1e keer het woord in een besluitvormende vergadering van Provinciale Staten. 
  • Overige moties en amendementen. n dit bericht zijn alle aangenomen moties en amendementen opgenomen. Maar er werden er meerdere ingediend. U vindt deze stukken, net als alle andere stukken van de Statenvergadering, op gelderland.stateninformatie.nl

Zelf meedoen

Wilt u zelf meedoen aan het besluitvormingsproces, bijvoorbeeld door in te spreken bij een vergadering? Bekijk de mogelijkheden.