Hoe kan Provinciale Staten invloed uitoefenen?
Besluiten nemen
Provinciale Staten nemen besluiten namens de provincie. Dit doen zij tijdens vergaderingen en bijeenkomsten. Iedere vergadercyclus kent 3 stappen: Beeldvorming, Oordeelsvorming en Besluitvorming. We noemen dit ook wel het BOB-model. Jaarlijks zijn er gemiddeld 9 vergadercycli.
Bekijk de kalender en bijbehorende stukken.
Spoeddebat
Met een spoeddebat kunnen Statenleden een actueel onderwerp op de agenda van Provinciale Staten zetten. Het spoeddebat bevat debatpunten waarover andere fracties zich kunnen uitspreken en kan leiden tot een motie. De aanvraag van een spoeddebat moet door minstens 9 andere Statenleden worden gesteund.
Agendaverzoek
Statenleden kunnen een politiek actueel onderwerp op de agenda van een beeldvormende bijeenkomst of oordeelsvormende vergadering zetten. De Agendacommissie besluit vervolgens of en wanneer het onderwerp op het programma komt.
Kalender en agenda
In de kalender staan alle vergaderingen van Provinciale Staten. Vergaderingen waarvan de agenda is vastgesteld, worden gedeeld via de agenda. Bij ieder agendapunt staan de bijbehorende stukken. En u kunt ook zien of u op het agendapunt kunt inspreken. U kunt de vergaderingen bijwonen vanaf de publieke tribune of volgen via www.gelderland.nl/Statenlive.
Stukken
Een overzicht van alle stukken die de Staten van inwoners ontvangen, vindt u bij de ingekomen stukken. Alle stukken die Gedeputeerde Staten naar Provinciale Staten sturen, vindt u bij Statenstukken.
Agendacommissie
De Agendacommissie bepaalt voor iedere vergadercyclus hoe Provinciale Staten de binnengekomen stukken van Gedeputeerde Staten behandelen. Dit betekent dat de Agendacommissie besluit welke stukken moeten worden besproken en wat de status van de bespreking is: beeldvormend, oordeelsvormend en/of besluitvormend. De Agendacommissie bestaat uit 8 Statenleden; zij zijn ook de voorzitter van de beeldvormende en oordeelsvormende vergaderingen en de Open agenda.
Presidium
Het Presidium bepaalt de werkwijze van Provinciale Staten en bestaat uit alle fractievoorzitters en de commissaris van de Koning. Het Presidium komt in de ochtend van de Statenvergadering bijeen om afspraken te maken over het verloop van de vergadering, de agenda en de verdeling van de spreektijd over de verschillende fracties.
Moties en amendementen
Statenleden kunnen tijdens de Statenvergadering moties en amendementen indienen over onderwerpen die op de agenda staan. Met een motie doen Provinciale Staten een uitspraak over een bepaald actueel onderwerp. Ook kunnen ze Gedeputeerde Staten met een motie verzoeken om iets te doen of te laten. Met een amendement kunnen Provinciale Staten een ontwerpbesluit van Gedeputeerde Staten wijzigen.
Statenleden kunnen moties en amendementen alleen schriftelijk indienen bij de voorzitter tot het moment dat de voorzitter de beraadslaging over het voorstel sluit. Vervolgens brengt de voorzitter de motie of het amendement in stemming. Pas als de meerderheid van de Statenleden voor stemt, is de motie of het amendement door Provinciale Staten aangenomen.
Budgetten vaststellen
De begroting geeft aan hoe de provincie aan haar ambities werkt. Per ambitie, op themaniveau staat in de begroting welke doelen ze wil bereiken, welke prestaties ze verwacht te leveren en welke activiteiten ze daarvoor in 2023 verwacht uit te voeren tegen welke kosten. Provinciale Staten hebben het recht om de begroting vast te stellen, te wijzigen of te verwerpen. Dit noemen we het budgetrecht.
Kaders stellen
Provinciale Staten bepalen de hoofdlijnen van het beleid en geven aan hoeveel ruimte Gedeputeerde Staten hebben om het beleid verder in te vullen en uit te voeren. Dit kan bijvoorbeeld een beleidsprogramma opleveren of een juridische verordening.
Vragen stellen aan Gedeputeerde Staten (GS)
Statenleden kunnen schriftelijk en mondeling vragen stellen aan Gedeputeerde Staten en/of de commissaris van de Koning over onderwerpen die het provinciaal bestuur aangaan. Schriftelijke vragen worden binnen 30 dagen schriftelijk beantwoord. Statenleden kunnen mondelinge vragen stellen in het Vragenuur tijdens de vergadering van Provinciale Staten. De vragen gaan over een politiek actuele en voor de provincie op dat moment relevante kwestie.
Initiatiefvoorstel indienen
Met een initiatiefvoorstel kunnen Statenleden zelf een politiek actueel onderwerp ter besluit voorleggen aan Provinciale Staten. Het voorstel moet aan dezelfde voorwaarden voldoen als een voorstel van Gedeputeerde Staten, inclusief een ontwerpbesluit of een eventuele verordening.