Tekorten openbaar vervoer lopen op, Rijk moet met oplossing komen

Het tekort voor openbaar vervoer in Gelderland loopt op tot € 30 miljoen per jaar in 2027. We krijgen onvoldoende compensatie van het Rijk voor de gestegen kosten. Staatssecretaris Vivianne Heijnen belooft met een oplossing te komen. Dat moet snel gebeuren, anders moet er geschrapt worden in buslijnen.

Gepubliceerd op: 8-maart-2023

Kostenstijging enorm, vergoeding blijft achter

Het lijkt een ingewikkeld boekhoudprobleem. Maar de verschillende aanpassingen of indexaties maken straks het verschil of er wél of geen bus rijdt.

Dit zit zo: wij ontvangen van het Rijk via het provinciefond geld voor het regionale openbare vervoer. Dit provinciefonds wordt jaarlijks aangepast aan de inflatie, op basis van de consumentenprijsindex. Wij betalen een vergoeding aan de vervoerbedrijven, om het regionaal vervoer te verzorgen. Deze vergoeding wordt aangepast op basis van brandstofprijzen en de loonkosten (LBI). Dit percentage ligt vele malen hoger. Het verschil is sinds 2022 zelfs zó groot, dat we miljoenen tekortkomen.

We moeten nu de vervoerders voor 2024 een vervoerplan vragen, waarbij ze wel binnen het beschikbare budget blijven. Dat is in verhouding veel minder geld, dus minder bus-en treindiensten en buslijnen geheel schrappen. Zowel in de steden als op het platteland.

We hebben de laatste jaren al heel veel geld uit onze eigen portemonnee bijgelegd. Zowel eenmalig voor de noodconcessies als structureel. Dat gaat om meer dan € 120 miljoen (voor 4 jaar). Meer kan echt niet. Mobiliteit is de bloedsomloop van de samenleving en het OV is een belangrijke slagader daarin. De indexverschillen lopen nu uit de rails. Het Rijk moet ingrijpen, anders zakt het regionaal openbaar vervoer door de bodem.

Jan van der Meer

Gelders gedeputeerde openbaar vervoer

Gasbussen nu een extra probleem

Het indexatieprobleem is een landelijk probleem, dat ook op diverse overlegtafels ligt. In Gelderland is het probleem extra groot. Dat komt omdat in het vervoergebied Arnhem/Nijmegen veel bussen op gas rijden. En júíst deze brandstof is extreem duur geworden. Daarnaast hebben we nog andere problemen: tijdens de coronapandemie moesten we nieuwe contracten aanbesteden. Vervoerbedrijven toonden hier geen belangstelling in, omdat zij de risico’s te groot vonden. Daardoor waren we gedwongen dure noodconcessies af te sluiten. Zodat de treinen en bussen wel bleven rijden. Daarnaast zijn er nog steeds minder reizigers dan vóór corona en dus ook minder inkomsten. De prijsstijgingen berekenen we ook maar voor een klein deel door aan de reiziger, op basis van landelijke afspraken.

Ov onder druk

Provinciale Staten vroegen eerder om een onderzoek. De vraag was of het openbaar vervoer nog efficiënter zou kunnen. Daaruit bleek dat er nog nauwelijks besparingen mogelijk zijn. De laatste jaren is al fors gewerkt aan verbetering en efficiëntie van het openbaar vervoer. Bijvoorbeeld door buslijnen langer te maken en minder te laten stoppen. Ook door de lijnbus te vervangen door vraagafhankelijk vervoer en de haltetaxi. We investeren ook veel in snelfietspaden en goede overstapplaatsen. Nóg meer snijden tast het openbaar vervoer aan als basisvoorziening voor studenten, scholieren, forensen en sociaal-maatschappelijke bezoeken.

Meer nieuws

Nieuwsoverzicht